互联网百家乐：足球体球即时比分OS和Android

C?ng hòa Azerbaijan
Tên b?n ng? Az?rbaycan Respublikas? (ti?ng Azerbaijani)
Qu?c k? Qu?c huy
Qu?c ca: Az?rbaycan mar?? (ti?ng Vi?t: "Hành khúc Azerbaijan")
V? trí Azerbaijan (xanh) trên th? gi?i
V? trí Azerbaijan (??) trong khu v?c
T?ng quan
Th? ?? và thành ph? l?n nh?t	Baku 40°23′43″B 49°52′56″?
Ng?n ng? chính th?c	Ti?ng Azerbaijan
Ng?n ng? thi?u s?	Xem danh sách ??y ??
S?c t?c (2009)	91,6% Azerbaijan 2,0% Talysh 2,0% Lezgin 1,4% Armenia 1,3% Nga 2,4% khác
T?n giáo	96,9% H?i giáo 3,0% C? ??c giáo 0,1% khác
Tên dan c?	Ng??i Azerbaijan
Chính tr?
Chính ph?	Nhà n??c ??n nh?t C?ng hòa bán t?ng th?ng ch?
? T?ng th?ng	Ilham Aliyev
? Phó T?ng th?ng	Mehriban Aliyeva
? Th? t??ng	Ali Asadov
? Ch? t?ch Qu?c h?i	Sahiba Gafarova
L?p pháp	Qu?c h?i
L?ch s?
Thành l?p
? C?ng hòa Dan ch? Azerbaijan	28 tháng 5 n?m 1918
? C?ng hòa X? h?i ch? ngh?a X? vi?t Azerbaijan	28 tháng 4 n?m 1920
? ??c l?p t? Liên X?	30 tháng 8 n?m 1991 (tuyên b?) 18 tháng 10 n?m 1991 (??c l?p) 25 tháng 12 n?m 1991 (???c c?ng nh?n)
? Thành viên ??y ?? c?a SNG	21 tháng 12 n?m 1991
? Gia nh?p Liên H?p Qu?c	2 tháng 3 n?m 1992
? Phê chu?n hi?n pháp	12 tháng 11 n?m 1995
??a ly
Di?n tích
? T?ng c?ng	86.600 km2 (h?ng 112) 33.436 mi2
? M?t n??c (%)	1,6
Dan s?
? ??c l??ng 2022	10,353,296 (h?ng 90)
? M?t ??	117/km2 (h?ng 99) 293/mi2
Kinh t?
GDP  (PPP)	??c l??ng 2024
? T?ng s?	272 t? ?? la M? (h?ng 78)
? Bình quan ??u ng??i	26,235 ?? la M? (h?ng 88)
GDP  (danh ngh?a)	??c l??ng 2024
? T?ng s?	79 t? ?? la M? (h?ng 82)
? Bình quan ??u ng??i	7,604 ?? la M? (h?ng 90)
??n v? ti?n t?	Manat (?) (AZN)
Th?ng tin khác
Gini? (2008)	33.7 trung bình
HDI? (2023)	0.789 cao · h?ng 81
Múi gi?	UTC+4 (AZT)
Giao th?ng bên	ph?i
M? ?i?n tho?i	+994
M? ISO 3166	AZ
Tên mi?n Internet	.az

百度 　　分析：分享平台为何爱推知识付费课程　　近年来，知识付费成为各知识分享平台甚至自媒体变现的重要方式，它们相继推出各种付费玩法，包括社区问答、直播、付费课程、产品订阅等多种形式。

Azerbaijan (phiên am ti?ng Vi?t: A-déc-bai-gian ho?c A-déc-bai-dan, ti?ng Azerbaijan: Az?rbaycan), tên g?i chính th?c là C?ng hòa Azerbaijan, là m?t qu?c gia n?m t?i khu v?c Tay á và thu?c vùng Kavkaz c?a l?c ??a á-?u, Azerbaijan giáp v?i bi?n Caspi ? phía ??ng, Nga ? phía b?c, Gruzia ? phía tay b?c, Armenia ? phía tay và Iran ? phía Nam. Ngoài ra, trong c? c?u l?nh th? c?a Azerbaijan có C?ng hoà T? tr? Nakhchivan. Nakhchivan giáp biên gi?i v?i Armenia ? phía b?c và phía ??ng, Iran ? phía nam và phía tay cùng Th? Nh? K? ? phía tay b?c, ?ay là m?t vùng l?nh th? b? tách r?i kh?i n??c này còn vùng ??t Nagorno-Karabakh ? phía tay nam thì b? Armenia chi?m ?óng vào n?m 1991 nh?ng giành l?i quy?n ki?m soát vào n?m 2023.

Ng??i Azerbaijan (hay còn g?i ??n gi?n là Azeris) là nhóm s?c t?c chi?m ??i ?a s?, kho?ng 85% theo truy?n th?ng trung thành v?i dòng H?i giáo Shi'a, s? còn l?i là tín ?? dòng H?i giáo Sunni, các nhóm t?n giáo còn l?i bao g?m Giáo h?i Chính th?ng giáo Nga (1.3%), T?ng ?? Armenia (1.3%) và nh?ng t?n giáo thi?u s? khác (5%).

Azerbaijan là m?t n?n dan ch? hoàn ch?nh v?i các quy?n t? do ??y ??. Azerbaijan là m?t qu?c gia th? t?c, thành viên c?a H?i ??ng chau ?u, Ngan hàng Phát tri?n chau á, Kh?i th?nh v??ng chung các Qu?c gia ??c l?p t? n?m 1991, ??i tác trong Chính sách Láng gi?ng chau ?u c?a Liên minh chau ?u (EU) t? n?m 2006, ??i tác vì Hoà bình và ??i tác Cá nhan K? ho?ch Hành ??ng c?a NATO.

T? nguyên

Bài chi ti?t: L?ch s? tên g?i Azerbaijan

??a danh Azerbaijan ???c cho là b?t ngu?n t? Atropates, tên c?a v? Satrap (t?ng tr?n) Media d??i th?i ?? ch? Achaemenid, ng??i ?? cai tr? m?t vùng t?i Iran Azarbaijan hi?n ??i ???c g?i là Atropatene. Cái tên Atropate có l? b?t ngu?n t? ti?ng Ba T? c?, có y ngh?a là "???c b?o h? b?i l?a [thiêng]." Cái tên này c?ng ???c ?? c?p trong Frawardin Yasht Avesta: aterepatahe ashaon? fravash?m yazamaide d?ch ngh?a là: Chúng ta th? cúng Fravashi c?a Atare-pata linh thiêng.

L?ch s?

Bài chi ti?t: L?ch s? Azerbaijan

Nh?ng ng??i dan ??nh c? s?m nh?t ???c bi?t t?i Azerbaijan ngày nay là ng??i Albania Kavkaz, m?t t?c ng??i nói ng?n ng? Kavkaz có l? ?? t?i vùng này tr??c nh?ng s?c t?c cu?i cùng s? chinh ph?c vùng Kavkaz. Theo l?ch s? Azerbaijan t?ng là n?i sinh s?ng c?a nhi?u b? t?c, g?m Ba T?, Armenia, Hy L?p, La M?, ? R?p, Turk, M?ng C? và Nga.

Ng?n ng? Turkic xu?t hi?n ? vùng Azerbaijan nh? k?t qu? c?a cu?c di c? v? ??i c?a ng??i Turk t?i Ti?u á ? th? k? XI.

V??ng qu?c ??u tiên xu?t hi?n trên l?nh th? ngày nay là C?ng hoà Azerbaijan là Mannae ? th? k? th? IX tr??c C?ng Nguyên, t?n t?i ??n t?n n?m 616 tr??c C?ng Nguyên khi nó tr? thành m?t ph?n c?a ?? ch? Median, sau này s? tr? thành m?t ph?n c?a ?? ch? Ba T? n?m 549 tr??c C?ng Nguyên. L?nh th? phó v??ng Albania Kavkaz ???c thành l?p ? th? k? th? IV tr??c C?ng Nguyên và g?m x?p x? nh?ng l?nh th? ngày nay là qu?c gia Azerbaijan cùng nh?ng ph?n phía nam Dagestan.

??o H?i nhanh chóng phát tri?n trong vùng Azerbaijan sau nh?ng cu?c chinh ph?c c?a ng??i ? R?p trong th? k? th? b?y và th? tám. Sau khi quy?n l?c c?a Khalifate ? R?p suy tàn, nhi?u qu?c gia bán ??c l?p ???c thành l?p, v??ng qu?c Shirvanshah là m?t trong s? ?ó. ? th? k? XI, l?c l??ng chinh ph?c Seljuk Turks tr? thành l?c l??ng hùng m?nh t?i Kavkaz và d?n t?i vi?c thành l?p m?t Azerbaijanis t?m th?i theo ng?n ng?. ? th? k? XIII và XIV, ??t n??c này ph?i ch?u nh?ng cu?c xam l??c M?ng C?-Tatar.

Sau tri?u ??i Safavid, Azerbaijan tr?i qua m?t giai ?o?n phan chia phong ki?n ng?n ? gi?a th? k? XVIII t?i ??u th? k? XIX, và g?m các v??ng qu?c ??c l?p d??i quy?n các khan. Sau hai cu?c chi?n gi?a ?? ch? Iran Qajar, c?ng nh? Ganja, Guba, Baku và các v??ng qu?c Khan ??c l?p khác cùng ?? ch? Nga, vùng Kavkaz b? ng??i Nga chi?m ?óng theo Hi?p ??c Gulistan n?m 1813, và Hi?p ??c Turkmenchay n?m 1828, và nhi?u hi?p ??c khác tr??c ?ó gi?a các Sa hoàng Nga và các Khan trong th?p k? ??u tiên c?a th? k? XIX. N?m 1873, d?u m? ???c tìm th?y t?i thành ph? Baku, th? ?? t??ng lai c?a Azerbaijan. T?i ??u th? k? XX h?u nh? m?t n?a l??ng d?u cung c?p trên th? gi?i b?t ngu?n t? Azerbaijan.

Sau s? s?p ?? c?a ?? ch? Nga trong Chi?n tranh th? gi?i th? nh?t, Azerbaijan cùng Armenia và Georgia tr? thành m?t ph?n c?a C?ng hòa Dan ch? Liên bang Zakavkaz có th?i gian t?n t?i ng?n ng?i. Khi n??c C?ng hòa gi?i tán tháng 5 n?m 1918, Azerbaijan tuyên b? ??c l?p v?i cái tên C?ng hòa Dan ch? Azerbaijan. C?ng hòa Dan ch? Azerbaijan là ch? ??c C?ng hòa H?i giáo ngh? vi?n ??u tiên trên th? gi?i và ch? t?n t?i trong 2 n?m, t? 1918 t?i 1920, khi các l?c l??ng H?ng Quan X? vi?t xam chi?m Azerbaijan. Tháng 3 n?m 1922, Azerbaijan, cùng Armenia và Gruzia, tr? thành m?t ph?n c?a Transcaucasian SFSR bên trong Liên bang X? vi?t m?i ???c thành l?p. N?m 1936, TSFSR b? gi?i tán và Azerbaijan tr? thành m?t n??c C?ng hòa thu?c Liên bang X? vi?t v?i cái tên C?ng hòa X? h?i ch? ngh?a X? vi?t Azerbaijan.

Trong Chi?n tranh th? gi?i th? hai, Phát xít ??c xam l??c Liên bang X? vi?t. M?c tiêu ch? y?u trong Chi?n d?ch Edelweiss c?a Adolf Hitler là chi?m th? ?? Baku giàu d?u m? c?a Azerbaijan. Vì n? l?c chi?n tranh, nh?ng ng??i th? d?u khí X? vi?t b? bu?c làm vi?c kh?ng ngh? còn các c?ng dan khác ?i ?ào h?m hào cùng các v?t c?n ch?ng t?ng nh?m ng?n c?n nguy c? m?t cu?c t?n c?ng c?a quan thù. Tuy nhiên, chi?n d?ch Edelweiss ?? kh?ng thành c?ng. Quan ??i ??c ban ??u b? kìm chan t?i nh?ng d?y núi vùng Kavkaz, sau ?ó b? ?ánh b?i hoàn toàn trong Tr?n Stalingrad.

N?m 1990, ng??i Azerbaijan t?p h?p l?c l??ng ph?n ??i quy?n qu?n ly X? vi?t và thúc ??y giành ??c l?p. Nh?ng cu?c bi?u tình ?? b? ng??i X? vi?t can thi?p ?àn áp d? man trong cái mà hi?n h? g?i là Tháng 1 ?en. N?m 1991, Azerbaijan tái l?p quy?n ??c l?p sau s? s?p ?? c?a Liên bang X? vi?t. Nh?ng n?m ??u ??c l?p b? bao ph? bóng ?en b?i m?t cu?c chi?n tranh v?i Armenia và nh?ng ng??i Armenia ly khai v? vùng Nagorno-Karabakh. Dù ?? có m?t th?a thu?n ng?ng b?n t? n?m 1994, Azerbaijan v?n ch?a gi?i quy?t ???c cu?c xung ??t này v?i Armenia. T? khi cu?c chi?n ch?m d?t, Azerbaijan ?? m?t quy?n ki?m soát 14% l?nh th? g?m c? Nagorno-Karabakh. Vì cu?c xung ??t này, c? hai n??c ??u ph?i ??i ??u v?i nh?ng v?n ?? ng??i t? n?n và tình tr?ng chuy?n d?ch ch? ? trong n??c c?ng nh? các khó kh?n kinh t?.

Th?i k? cai tr? c?a gia ?ình Aliyev (1993 - nay)

C?u l?nh ??o X? vi?t ng??i Azerbaijan Heydar Aliyev ?? tìm cách khai thác ngu?n tài nguyên d?u m? phong phú t?i Baku. Dù Aliyev ?? c? g?ng gi?m t?i ?a s? l??ng ng??i th?t nghi?p trong n??c, ngu?n thu t? d?u m? v?n ch? y?u r?i vào tay t?ng l?p trên. Aliyev d?n t? ra ??c tài và ?? r?o ra s? sùng bái cá nhan chính ?ng. Nh?ng ??i th? chính tr? b? giam gi? và t? do ng?n lu?n b? h?n ch?. Tình hình chính tr? Azerbaijan v?n trong tình tr?ng c?ng th?ng, ngay c? sau khi Aliyev, khi g?n ch?t, ?? l?a ch?n con trai là Ilham tr? thành ?ng c? viên t?ng th?ng duy nh?t c?a ??ng ?ng. Các l?c l??ng ??i l?p b?t m?n v?i ki?u k? t?c tri?u ?ình này và ?ang kêu g?i thành l?p m?t chính ph? dan ch? h?n.

Ilham Aliyev, con trai c?a Heydar, tr? thành ch? t?ch ??ng New Azerbaijan ??ng th?i là T?ng th?ng Azerbaijan khi cha ?ng qua ??i n?m 2003. ?ng tái ??c c? nhi?m k? t?ng th?ng th? ba vào tháng 10 n?m 2013. Vào tháng 4 n?m 2018, T?ng th?ng Ilham Aliyev l?i ti?p t?c ??c c? nhi?m k? th? t? liên ti?p c?a mình trong cu?c b?u c? b? các ??ng ??i l?p chính t?y chay vì cho là gian l?n. Vào ngày 27 tháng 9 n?m 2020, các cu?c ??ng ?? m?i trong cu?c xung ??t Nagorno-Karabakh ch?a ???c gi?i quy?t tái di?n d?c theo ???ng liên l?c Nagorno-Karabakh. C? l?c l??ng v? trang c?a Azerbaijan và Armenia ??u báo cáo th??ng vong v? quan s? và dan s?. Th?a thu?n ng?ng b?n Nagorno-Karabakh và s? k?t thúc c?a cu?c chi?n kéo dài sáu tu?n gi?a Azerbaijan và Armenia ?? ???c ?n m?ng r?ng r?i ? Azerbaijan, vì quan ??i qu?c gia này ?? giành ???c nh?ng l?nh th? ?áng k?.. M?c dù n?n kinh t? ?? ???c c?i thi?n nhi?u, ??c bi?t v?i vi?c khai thác m? d?u Azeri–Chirag–Guneshli và m? khí ??t Shah Deniz, s? cai tr? c?a gia ?ình Aliyev v?n b? ch? trích do gian l?n b?u c?, trình ?? kinh t? b?t bình ??ng ? m?c ?? cao và tham nh?ng trong n??c. Vào tháng 9 n?m 2023, Azerbaijan phát ??ng m?t cu?c t?n c?ng ch?ng l?i C?ng hòa Artsakh ly khai ? Nagorno-Karabakh, d?n ??n vi?c gi?i th? và tái nh?p Artsakh vào ngày 1 tháng 1 n?m 2024 và khi?n g?n nh? toàn b? ng??i dan t?c Armenia ph?i r?i b? khu v?c.

Chính tr?

Ilham Aliyev, t?ng th?ng hi?n t?i c?a Azerbaijan.

Bài chi ti?t: Chính tr? Azerbaijan

Xem thêm: B?u c? t?i Azerbaijan, Quan h? n??c ngoài Azerbaijan, và Nhan quy?n t?i Azerbaijan

Các bi?u t??ng Nhà n??c c?a C?ng hòa Azerbaijan, theo ?i?u 23 c?a Hi?n pháp, g?m: c?, qu?c huy và qu?c ca.

Azerbaijan là m?t n?n C?ng hòa t?ng th?ng. L?nh ??o nhà n??c và l?nh ??o chính ph? tách r?i kh?i c? c?u l?p pháp c?a ??t n??c. Ng??i dan b?u t?ng th?ng v?i nhi?m k? n?m n?m. T?ng th?ng ch? ??nh t?t c? quan ch?c n?i các. M?t Qu?c h?i v?i n?m m??i thành viên ch?u trách nhi?m làm lu?t. Azerbaijan áp d?ng quy?n ph? th?ng ??u phi?u cho m?i c?ng dan t? 18 tu?i tr? lên.

Sau cu?c b?u c? t?ng th?ng ngày 15 tháng 10 n?m 2003, m?t th?ng báo chính th?c c?a ?y ban B?u c? Trung ??ng (CEC) cho th?y ?sa Qambar — l?nh ??o kh?i ??i l?p l?n nh?t, Bizim Az?rbaycan ("Azerbaijan c?a chúng ta") — ???c 14% s? phi?u b?u ??ng th? hai. Th? ba v?i 3.6% là Lala Shevket, l?nh ??o Phong trào Th?ng nh?t Qu?c gia, ng??i ph? n? ??u tiên ra ?ng c? trong m?t cu?c b?u c? t?ng th?ng t?i Azerbaijan. Tuy nhiên, T? ch?c An ninh và H?p tác chau ?u (OSCE), H?i ??ng chau ?u, Human Rights Watch và các t? ch?c qu?c t? khác, c?ng nh? các t? ch?c chính tr? ??c l?p trong n??c và các T? ch?c Phi Chính ph? ?? lên ti?ng lo ng?i v? s? gian l?n quan sát th?y trong cu?c b?u c? và quá trình ki?m phi?u nhi?u thi?u sót.

Nhi?u t? ch?c ??c l?p trong n??c và qu?c t? t?ng quan sát và giám sát tr?c ti?p hay gián ti?p cu?c b?u c? ?? tuyên b? Isa Gambar là ng??i chi?n th?ng trong cu?c b?u c? ngày 15 tháng 10. M?t quan ?i?m khác ???c nhi?u t? ch?c qu?c t? tán thành cho r?ng th?c t? m?t cu?c b?u c? vòng hai ?áng l? ?? ph?i di?n ra gi?a hai ?ng c? viên ??i l?p chính là Isa Gambar và Lala Shevket.

Trích d?n ... chính ph? ?? can thi?p sau vào quá trình tranh c? t?o thu?n l?i cho Th? t??ng Ilham Aliev, con trai c?a T?ng th?ng ???ng nhi?m Heidar Aliev. Chính ph? ?? s?p x?p H?i ??ng B?u c? Trung ??ng và các H?i ??ng b?u c? ??a ph??ng b?ng ng??i ?ng h? mình, và ng?n c?p các t? ch?c phi chính ph? giám sát cu?c b?u c?. Khi cu?c b?u c? t?i g?n, các quan ch?c chính ph? ?? c?ng khai ??ng v? phía Ilham Aliev, liên t?c ng?n c?n các cu?c tu?n hành c?a phe ??i l?p và c? g?ng ng?n c?n s? tham gia c?a c?ng chúng vào các s? ki?n do phe ??i l?p t? ch?c. Trong m?t s? tr??ng h?p, các quan ch?c ??a ph??ng ?? ?óng c?a t?t c? ???ng sá d?n t?i th? tr?n trong nh?ng cu?c tu?n hành c?a phe ??i l?p, hay kéo dài th?i gian làm vi?c và h?c t?p, th?m chí tuyên b? b?t ?i làm vi?c vào Ch? nh?t ?? ng?n c?n ng??i dan tham gia vào các cu?c tu?n hành.|Human Rights Watch

Azerbaijan ?? t? ch?c b?u c? qu?c h?i ngày Ch? nh?t mùng 6 tháng 11 n?m 2005.

Azerbaijan ?? ???c b?u tr? thành m?t trong nh?ng thành viên m?i nh?t c?a H?i ??ng Nhan quy?n (HRC) m?i ???c thành l?p b?i ??i h?i ??ng ngày 9 tháng 5 n?m 2006. Nhi?m k? s? b?t ??u t? ngày 19 tháng 6 n?m 2006.

Quan ??i

Bài chi ti?t: Quan ??i Azerbaijan

Các l?c l??ng v? trang qu?c gia ???c trang b? hi?n ??i c?a Azerbaijan ???c hình thành theo ngh? ??nh c?a T?ng th?ng vào tháng 10 n?m 1991. Các L?c l??ng V? trang Azerbaijan g?m b?n nhánh quan s?: l?c quan, kh?ng quan, h?i quan, l?c l??ng phòng kh?ng và b?n ti?u nhánh v? binh qu?c gia, v? binh n?i v?, biên phòng và b?o v? b? bi?n.

Khu v?c hành chính

Bài chi ti?t: Khu v?c hành chính Azerbaijan

Azerbaijan ???c chia thành 59 qu?n rayons (rayonlar, s? ít rayon), 11 thành ph? (??h?rl?r, s? ít ??h?r), và 1 C?ng hòa t? tr? (muxtar respublika), Nakhchivan. Chính Nakhchivan c?ng ???c chia thành b?y rayons và m?t thành ph?. Thành ph? Baku là th? ?? Azerbaijan.

?nh v? tinh Azerbaijan c?a NASA.

??a ly

Bài chi ti?t: ??a ly Azerbaijan

Xem thêm: Thiên nhiên Azerbaijan, H? ??ng v?t Azerbaijan, Các khu d? tr? qu?c gia Azerbaijan, Khí h?u Azerbaijan, và H? th?c v?t Azerbaijan

Thiên nhiên Azerbaijan

Azerbaijan có chín trong m??i m?t vùng khí h?u. ?ay là qu?c gia kh? c?n, kh? và khí h?u c?n nhi?t ??i v?i mùa hè nóng và mùa ??ng ?n hoà. Nhi?t ?? thay ??i theo mùa và theo vùng. ? vùng ??t th?p phía tay nam, nhi?t ?? trung bình là 6 °C (43 °F) vào mùa ??ng và 26 °C (79 °F) vào mùa hè — dù nhi?t ?? t?i ?a th?ng th??ng ban ngày có th? t?i 32 °C (90 °F). ? nh?ng r?ng núi phía b?c và phía tay nhi?t ?? trung bình 12 °C (54 °F) vào mùa hè và ?9 °C (16 °F) vào mùa ??ng.

L??ng m?a hàng n?m trên h?u h?t ??t n??c thay ??i trong kho?ng t? 200 mm (8 in) t?i 400 mm (16 in) và nói chung ? m?c th?p nh?t phía ??ng b?c. Tuy nhiên, ? vùng vi?n ??ng nam khí h?u ?m h?n và l??ng m?a hàng n?m có th? cao t?i 1.300 mm (51 in). Trên h?u h?t ??t n??c, nh?ng giai ?o?n ?m nh?t là vào mùa xuan và mùa thu, mùa hè kh? nh?t.

Kinh t?

Bài chi ti?t: Kinh t? Azerbaijan

Kinh t? Azerbaijan ch? y?u d?a vào c?ng nghi?p. Các ngành c?ng nghi?p g?m ch? t?o máy, d?u m? và các ngành khai m? khác, l?c d?u, các s?n ph?m d?t may và ch? bi?n hóa ch?t. N?ng nghi?p chi?m m?t ph?n ba n?n kinh t? Azerbaijan. ?a s? các n?ng trang nhà n??c ?? ???c t??i tiêu. T?i các vùng ??t th?p, n?ng dan ch? y?u canh tác các lo?i cay b?ng, cay ?n qu?, lúa g?o, chè, thu?c lá, và nhi?u lo?i rau. T?m ???c nu?i ?? s?n xu?t t? t? nhiên cho ngành may m?c. Nh?ng ng??i ch?n th? gia súc Azerbaijan nu?i gia súc, c?u và dê g?n các r?ng núi. H?i s?n, g?m tr?ng cá mu?i và cá khai thác t? Bi?n Caspia. Azerbaijan có n?n kinh t? r?t n?ng ??ng, ch? y?u nh? d?u khí, và t?ng s?n ph?m qu?c n?i (GDP) n??c này t?ng v?t 34.5% ?? ??t t?i 20.6 t? dollar n?m 2006, bi?n n??c này thành n?n kinh t? t?ng tr??ng nhanh nh?t th? gi?i trong hai n?m liên t?c. GDP trên ??u ng??i t?ng 33% ??t $5,739. T?ng tr??ng GDP n?m 2007 ???c d? ?oán trong kho?ng 18% t?i 22%.

Tính ??n n?m 2016, GDP c?a Azerbaijan ??t 35.686 USD, ??ng th? 96 th? gi?i và ??ng th? 32 chau ?u.

Nhan kh?u

T?n giáo t?i Azerbaijan
H?i giáo			97.4%
C? ??c giáo			1.1%
Kh?ng t?n giáo			1.0%
Khác			0.5%

Bài chi ti?t: Nhan kh?u Azerbaijan

Azerbaijan có dan s? 9.2 tri?u ng??i, 91.6% trong s? ?ó là ng??i Azerbaijan (c?ng ???c g?i là Azeris; con s? cu?c ?i?u tra dan s? n?m 2009). S?c t?c ??ng th? hai là ng??i Nga, hi?n h? chi?m kho?ng 1.8% dan s?, ?a s? ng??i Nga ?? di c? kh?i n??c này t? khi ??c l?p. Nhi?u ng??i Dagestan s?ng quanh biên gi?i v?i Dagestan. Các s?c t?c chính là Lezgis, Avar và Tsakhur. Các nhóm nh? h?n g?m Budukh, Udi, Kryts và Khinalug hay Ketsh quanh làng Xinal?q.

T?i Azerbaijan c?ng có nhi?u nhóm s?c t?c nh? h?n khác nh? Georgians, Kurds, Talysh, Tatars và Ukraina. M?t s? ng??i cho r?ng s? l??ng ng??i Talysh l?n h?n con s? chính th?c, b?i nhi?u ng??i trong s? h? b? coi là ng??i Azerbaijan. Ng??i Do Thái mi?n núi (Mountain Jews) s?ng quanh th? tr?n Quba ? mi?n b?c, c?ng có m?t t?i Dagestan. Nhi?u ng??i Do Thái ?? di c? v? Israel trong nh?ng n?m g?n ?ay, dù khuynh h??ng này ?? gi?m b?t và th?m chí ??o ng??c. S? l??ng ng??i Armenia khá l?n ? n??c này ?? di c? v? Armenia và các n??c khác v?i s? bùng n? c?a cu?c xung ??t Armenian-Azeri v? vùng Nagorno-Karabakh. Trong giai ?o?n này, Azerbaijan c?ng ti?p nh?n s? l??ng l?n ng??i Azerbaijan b? ch?y kh?i Armenia và Nagorno-Karabakh c?ng nh? các t?nh b? chi?m ?óng Armenia. R? ràng t?t c? ng??i Armenia t?i Azerbaijan hi?n s?ng trong vùng ly khai Nagorno-Karabakh.

T?n giáo

Bài chi ti?t: T?n giáo Azerbaijan

93.4% ng??i Azerbaijan là tín ?? H?i giáo và ?a s? h? thu?c dòng Twelver Shia. S? ng??i này chi?m h?n 85% tín ?? H?i giáo. Các t?n giáo hay ??c tin khác ???c nhi?u ng??i theo là H?i giáo Sunni, Nhà th? T?ng ?? Armenia (t?i Nagorno-Karabakh), Nhà th? Chính th?ng Nga, và nhi?u nhánh Thiên chúa giáo c?ng nh? H?i giáo khác. Ng??i Do Thái mi?n núi t?i Quba, c?ng nh? hàng ngàn ng??i Do Thái Ashkenazim t?i Baku, theo Do Thái giáo. Theo truy?n th?ng, các làng quanh Baku và vùng Lenkoran ???c coi là c? ??a c?a dòng Shi'ism, và t?i m?t s? vùng phía b?c n?i sinh s?ng c?a ng??i Dagestan Sunni, phái Salafi ???c nhi?u ng??i theo. Phong t?c dan gian H?i giáo r?t ph? bi?n, nh?ng ch?a có m?t phong trào Sufi ???c t? ch?c.

V?n hoá

Các nh?c c?ng Azeri truy?n th?ng

Bài chi ti?t: V?n hoá Azerbaijan

Ng?n ng? chính th?c c?a Azerbaijan là ti?ng Azerbaijan, m?t thành viên trong phan nhánh Oghuz c?a ng? h? Turk, và ???c kho?ng 95% dan s? s? d?ng, c?ng nh? kho?ng m?t ph?n t? dan s? Iran. Nh?ng ng?n ng? có quan h? g?n nh?t v?i ti?ng Azerbaijan là ti?ng Th? Nh? K?, Turkmen, và Gagauz. Vì chính sách ng?n ng? c?a Liên bang X? vi?t, ti?ng Nga c?ng ???c s? d?ng nhi?u nh? m?t ng?n ng? th? hai ??i v?i dan c? thành th?. Azerbaijan ?? n?p h? s? xin ??ng cai Th? v?n h?i Mùa hè 2016, v?i Baku s? là thành ph? t? ch?c, nh?ng cu?i cùng th?t b?i tr??c Rio de Janeiro c?a Brasil.

Xem thêm

• ??i tuy?n bóng ?á qu?c gia Azerbaijan
• Dan t?c Azerbaijani
• Th?ng tin liên l?c ? Azerbaijan
• ??i ngo?i c?a Azerbaijan

• Tình hình quan s? c?a Azerbaijan
• Nagorno-Karabakh
• ?i ngh? ? Azerbaijan
• Giao th?ng v?n t?i ? Azerbaijan

Tham kh?o

• Forrest, Brett (28 tháng 11 n?m 2005). "Over a Barrel in Baku". Fortune, pp. 54–60.

Liên k?t ngoài

• Xem v? trí trên Google Maps.
• M?c “Azerbaijan” trên trang c?a CIA World Factbook.
• BBC Country Profile: Azerbaijan
• Azerbaijan Portal
• Library of Congress Portals to the World: Azerbaijan directory category
• Azerbaijan from A to Z L?u tr? ngày 21 tháng 4 n?m 2011 t?i Wayback Machine
• Azerbaijan International world's largest website about Azerbaijan
• Virtual Azerbaijan Republic
• Baku Today L?u tr? ngày 7 tháng 10 n?m 2019 t?i Wayback Machine
• Independent newspaper Azadliq
• State Statistical Committee of the Azerbaijan Republic
• United Nations Office in Azerbaijan with a country report L?u tr? ngày 1 tháng 5 n?m 2007 t?i Wayback Machine
• IFEX: Press Freedom in Azerbaijan L?u tr? ngày 9 tháng 2 n?m 2007 t?i Wayback Machine
• Amnesty International on Human Rights in Azerbaidjan